Izdanje BiH
Izdanje Crna Gora
Izdanje Srbija
Serbia Edition
Serbische Ausgabe
Vesti
Potencijali Lima i drugih vodotokova u zoni Brodareva za proizvodnju električne energije i stanje distributivne mreže
Ponedeljak, 28.05.2012.
11:47
Komentari
Iako kroz obuhvat Prostornog plana protiče reka Lim, do sada na ovom prostoru nije bilo korišćenja njenog potencijala u cilju proizvodnje električne energije. Do sada su u slivu reke Lim izgrađene četiri hidroelektrane, i to dve na reci Lim: HE "Potpeć" (snage 52 MW, tri turbine tipa Francis) i HE "Bistrica" (snage 108 MW, dve turbine tipa Francis, koja koristi hidropotencijal Uvca i Radoinjskog jezera), a dve na reci Uvac: HE "Kokin Brod" (snage 22,5 MW, dve turbine tipa Francis) i HE "Uvac" (snage 36 MW, jedna turbina tipa Francis).
Programom ostvarivanja strategije razvoja energetike Republike Srbije do 2012. godine ("Službeni glasnik RS", br.17 /07 i 27/10) definisana je i mogućnost izgradnje hidroelektrana na reci Lim snage između 10 i 50 MW, čije su lokacije definisane osnovnim projektom hidroelektrana iz 1984. godine, a u koje, između ostalih, spadaju i lokacije Brodarevo ("Brodarevo 1") i Brodarevo-nizvodno ("Brodarevo 2") iz obuhvata Prostornog plana. Za ove lokacije Ministarstvo rudarstva i energetike je početkom 2009. godine izdalo energetske dozvole kompaniji Renewable Energy Ventures "REV" doo iz Beograda.
Analize izvršene u okviru Osnovnog projekta hidroelektrana većih od 10 MW na teritoriji SR Srbije van SAP (Energoprojekt 1985. godina) pokazale su da je potez reke Lim na području Prostornog plana moguće koristiti sa dve stepenice i to: niskom branom na lokaciji nizvodno od naselja i uzvodnom akumulacijom od naselja sa branom na profilu "Pećine".
Za uzvodnu branu pokazalo se da je kota normalnog uspora 540,00 m.n.v. optimalna, imajući u vidu značajno povećavanje troškova privođenja zemljišta javnoj nameni iznad ove kote. Tokom izvođenja istražnih radova za Idejni projekat HE "Brodarevo" na profilu Pećine, pokazalo se da je geološki sklop pregradnog mesta i šire zone brane nepovoljan za realizaciju ovog objekta. Dopunske optimizacione analize potvrdile su da je povoljnije rešenje sa branom na uzvodnom profilu Junakovine. Za taj profil je urađen Idejni projekat (Energoprojekt 1988. godina). Po završetku Osnovnog projekta hidroelektrana većih od 10 MW na teritoriji SR Srbije van SAP (Energoprojekt 1985. godine), za nizvodnu branu nije dalje razrađivana tehnička dokumentacija. U 2008. godini urađeni su Elaborati o izgradnji HE "Brodarevo 1" (uzvodno) i HE "Brodarevo 2" (nizvodno) od strane "Energy Saving Group" iz Beograda, na osnovu kojih je "REV" dobio Energetske dozvole za izgradnju predmetnih objekata od Ministarstva rudarstva i energetike Republike Srbije 2009. godine.
Značajan deo preostalog neiskorišćenog hidropotencijala Srbije nalazi se i u opsegu male hidroenergetike (nazivne snage do 10 MW). U prošlosti je urađeno nekoliko analiza potencijala za izgradnju malih hidroelektrana (MHE), a najznačajniji dokument je "Katastar malih hidroelektrana u Srbiji van pokrajina", izrađen 1987. godine. U njemu je opisano 856 lokacija za izgradnju MHE, snage od 90 kW do 8,5 MW, ukupne snage 449 MW i godišnjeg potencijala od 1,59 TWh.
U obuhvatu Prostornog plana, reka Lim ima nekoliko pritoka, od kojih mnoge imaju pretežno bujični karakter. Navedenim Katastrom na pojedinim vodotokovima evidentirane su lokacije za izgradnju MHE. To su: Vrbnička sa Planskim potokom, Dubočica sa pritokom Dumačom, Mrčkovačka i Vrtovljanska reka, Ramovića Potok i Zebuđa sa desne strane, a Prisjenački potok, Slatinska reka i Gračanica sa leve strane Lima.
Područje u zahvatu plana opremljeno je relativno razgranatim prenosnim i distributivnim elektroenergetskim kapacitetima. Potrošači se snabdevaju električnom energijom iz trafostanice TS 110/35 kV "Prijepolje" (instalisane snage transformacije 31,5MVA) preko 110kV visokonaponskog dalekovoda "Prijepolje-EVP Brodarevo" (instalisane snage 15 MVA), koji je u vlasništvu preduzeća AD "Železnice Srbije" iz pravca hidroelektrane "Potpeć". Sem toga, u blizini obuhvata Prostornog plana nalaze se i 110 kV dalekovodi: DV1152 TS Sjenica – HE Uvac i DV189 TS Sjenica – TS Novi Pazar 1, kao i TS 110/35/10 kV Sjenica (instalisane snage 20+10 MVA), koji pripadaju JP "Elektromreža Srbije".
Distributivna srednjenaponska mreža naponskog nivoa 35 kV i nižih dobro je prostorno razvijena i uglavnom zadovoljava potrebe stanovništva i privrede. Trafostanica 110/35kV "Prijepolje" putem dalekovoda 35kV napaja četiri trafostanice 35/10kV: "Prijepolje", "Kolovrat", "Kaćevo" i "Brodarevo" koja je jedina u zahvatu plana, instalisane snage transformacije 31,5 MVA.
Na osnovu priloženog može se zaključiti da je elektroenergetska prenosna i distributivna mreža u okolini hidroelektrana na reci Lim relativno razgranata i da poseduje kapacitet koji može da prihvati električnu energiju proizvedenu u predmetnim elektranama.
Niskonaponska i mreža 10 kV su zbog velike zastupljenosti dotrajalih drvenih stubova, kao i zbog velikih dužina niskonaponskih izvoda u relativno lošem stanju i potrebna je rekonstrukcija. Postojeći podzemni kablovi nisu geodetski snimljeni. Primećuje se tendencija porasta potrošnje u kategoriji široke potrošnje, a smanjenja u kategoriji industrijske potrošnje (na naponu 10 kV) što je po energetski sistem nepovoljno.
Izvor : Prostorni plan područja posebne namene hidroelektrana "Brodarevo 1" i "Brodarevo 2" na reci Lim, objavljen 23.04.2012
Ministarstvo rudarstva i energetike Republike Srbije
REV doo Beograd
Opština Prijepolje
Energoprojekt Holding a.d. Beograd
Akcionarsko društvo Elektroprivreda Srbije Beograd
Energy saving group d.o.o Beograd
Energoprojekt Hidroinženjering a.d. Beograd
HE Potpeć
Radoinjsko jezero