Budžet Srbije zbog utaje poreza za pet godina oštećen za 55,4 milijarde dinara

Budžet Srbije je zbog poreskih krivičnih dela, među kojima je i utaja poreza, od 2013. do 2017. godine oštećen za 55,4 milijardi dinara, odnosno 462,3 mil EUR, pokazuju podaci objavljeni u novoj "Nacionalnoj proceni rizika od pranja novca i proceni rizika od finansiranja terorizma", koju je usvojila Vlada Srbije.

Tokom analiza stručnjaci su uočili da se u tom periodu od poreskih krivičnih dela koja prethode krivičnom delu "pranje novca" (takozvana "predikatna krivična dela"), pojavljuje samo poreska utaja, za koju je protiv 36 lica pokrenuta istraga, protiv devet lica podignuta je optužnica, a pravosnažno su osuđena dva lica.

Podaci Direkcije za upravljanje oduzetom imovinom ukazuju da je u postupcima vođenim za krivično delo poreska utaja privremeno zaplenjena imovina u vrednosti od 1,8 mil EUR, dok vrednost trajno oduzete imovine iznosi 737.855 EUR.

U Nacionalnoj proceni rizika ukazano je da se značajan deo poslovanja i dalje obavlja gotovinski, i to u cilju izbegavanja poreza, i zato poreski obveznici često iskazuju u svojoj poslovnoj dokumentaciji fiktivna poslovanja preko tzv. "fantom i peračkih firmi".

- Upravo je ovakvo poslovanje, sa aspekta tipologije pranja novca, najčešće korišćeno kada su u pitanju poreska krivična dela kao predikatna (prethodna pranju novca) - navodi se u dokumentu.

Pored utaje poreza, poreska krivična dela su neuplaćivanje poreza po odbitku, neosnovano iskazivanje iznosa za povraćaj poreza i poreski kredit i nedozvoljeni promet akciznih proizvoda. Od 2013. do 2017. za poreska krivična dela podneto je 7.525 krivičnih prijava i prijavljeno 8.841 krivično delo, a uočen je trend rasta.

Otkriveno je ukupno 4.838 učinilaca, istraga je pokrenuta protiv 1.341 lica, optužnica podignuta protiv 3.481 osobe, dok je pravosnažno osuđeno njih 1.942.

Pored poreskih krivičnih dela, ona koja se svrstavaju u red visokog stepena pretnji za pranje novca su i zloupotreba položaja odgovornog lica, zloupotreba službenog položaja i neovlašćena proizvodnja i stavljanje u promet opojnih droga.

Broj prijavljenih izvršilica krivičnog dela zloupotreba položaja odgovornog lica, kao i broj procesuiranih i osuđenih lica, ima tendenciju rasta, pri čemu je ovo krivično delo najčešće vršeno kao predikatno krivično delo u odnosu na pranje novca, navodi se u Nacionalnoj proceni rizika.