U BiH nastavljen ekonomski oporavak - Prvi put od 2009. idemo ka deflaciji

U BiH je nastavljen trend ekonomskog oporavka, navodi se u analizi Evropske komisije stanja ekonomije u zemljama kandidatima i potencijalnim kandidatima za članstvo u EU za 3. kvartal godine.

Evropska komisija bilježi da BiH prvi put nakon 2009. godine ide ka trendu deflacije, dok većina ostalih zemalja obuhvaćenih izvještajem bilježi inflaciju. Takođe, sve zemlje, osim BiH i Turske, već bilježe budžetske deficite u prvih osam mjeseci na granici godišnjih ciljeva zaduženja. Smanjenje deficita u BiH, Srbiji i Crnoj Gori zabilježeno je zbog smanjenja trgovinskih deficita, a Evropa za BiH i u budućnosti predviđa više stope rasta.

- Povećanje ekonomskih aktivnosti započelo je u prvom kvartalu i nastavljeno je narednih mjeseci. U skladu s tim, industrijska proizvodnja u cijeloj zemlji je ubrzana sa stopama rasta od 6,6% u prvom kvartalu do 7,1% u drugom kvartalu i 6,8% u julu - istaknuto je u objavljenoj analizi.

Međutim, istaknuto je da je stopa gotovo prepolovljena u avgustu, u poređenju s avgustom 2012. zbog loših ekonomskih pokazatelja iz prošle godine. BiH još nije uspjela da ispravi godišnje bilanse pa je, kako ističu u Komisiji, industrijska proizvodnja i dalje manja za 6% u odnosu na godinu ranije.

Dobre vijesti zabilježene su i u pogledu smanjenja deficita. U drugom kvartalu 2013. godine on je pao za 42% u odnosu na isti period lani i za 25% je manji u odnosu na period od januara do marta.

Evidentirano je i minimalno smanjenje nezaposlenosti, pa je stopa nezaposlenosti sa 28% pala na 27,6% u godišnjem poređenju april - april.

Uprkos boljim ekonomskim pokazateljima, ističe se da u BiH još nije došlo do povećanja plata.

- Realno, bruto plata je u prvih sedam mjeseci 2013. godine pala za pola procentnog poena u odnosu na isti period lani - navedeno je u dokumentu.

Riječi hvale Komisija ima i za fiskalnu politiku. Iako je došlo do povećanja fiskalnih izdataka u prvom kvartalu 2013. godine, popravljena ekonomska situacija se osjeća i u javnim finansijama.

- Konsolidovani višci porasli su za 1% protekle godine, poređeno s prvom polovinom 2013. Istovremeno, došlo je do pada troškova, što je dovelo do poboljšane fiskalne pozicije. Poreski prihodi veći su za 1,1% u prvoj polovini godine - ističe se u dokumentu.

Osim na Globalni fiskalni okvir, koji je usaglašen u septembru, po kojem će budžet BiH i dalje ostati na 750 mil KM, analitičari Evropske komisije podsjećaju i na probleme u realizaciji instrumenata pretpristupne pomoći (IPA).

- Desetog septembra dva projekta iz IPA su morala biti otkazana jer se vlasti BiH nisu uspjele dogovoriti o strukturi kroz koju će sredstva EU za pomoć u poljoprivredi i ruralni razvoj biti kanalisana - istaknuto je u izvještaju.

Podsjetili su, takođe, da je druga tranša od 50 mil EUR makroekonomske pomoći EU isporučena u septembru.

Saša Grabovac, izvršni direktor Udruženja ekonomista SWOT, ističe da su podaci Komisije tačni, ali da to još ne znači mnogo za građane BiH.

- Trendovi koje su oni zapazili svakako su dobrodošli, ali oni tek u nekom srednjoročnom periodu mogu dovesti do konkretnih poboljšanja u životu običnih ljudi kroz rast kupovne moći, rast plata i životnog standarda uopšte - rekao je on.

Dodao je da BiH za povoljne ekonomske pokazatelje u najvećoj mjeri može zahvaliti povoljnijem ekonomskom ambijentu u Evropi, a posebno u Austriji i Njemačkoj, koje su naša tradicionalna tržišta.

(Napomena: tekst je u potpunosti preuzet sa sajta "Nezavisnih novina" od 9. oktobra 2013.)