Neophodno unapređenje transparentnosti i odgovornosti javnih preduzeća u BiH

Agencija za razvoj preduzeća Eda iz Banjaluke je u saradnji sa Transparency International BiH organizovala okrugli sto na temu transparentnosti i odgovornosti javnih preduzeća u BiH. Okruglom stolu je prisustvovalo preko 30 učesnika među kojima je bio i Duško Šnjegota, glavni revizor za reviziju javnog sektora Republike Srpske, predstavnici Ministarstva industrije, energetike i rudarstva Republike Srpske, Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske, Ministarstva finansija Zeničko-dobojskog kantona, te predstavnici opština i javnih preduzeća iz Republike Srpske i Federacije BiH. Tom prilikom direktor KP Budućnost iz Laktaša Milovan Bajić je rekao :

- KP Budućnost nastoji da sve svoje izvještaje i planove zajedno sa revizorskim izvještajem, objavljuje na našoj veb-stranici. Tako su materijali su dostupni građanima, kao i našem osnivaču i većinskom vlasniku - Opštini Laktaši. Nažalost, mnoga manja javna preduzeća ne posjeduju veb-stranicu. Cilj okruglog stola je da se ponude određene izmjene i dopune potojećeg zakona kako bi rad javnih preduzeća bio transparentniji i odgovorniji.

Dževdana Brajić, pomoćnica gradonačelnika Zenice je istakla:

- U našem gradu, od deset javnih preduzeća dva izrađuju trogodišnje planove, dok drugi rade godišnje planove. Zakon se ne primjenjuje u potpunosti, a tako je u čitavoj Federaciji BiH. Trebalo bi razmisliti o boljim zakonskim rješenjima. Aleksandar Draganić, koordinator istraživanja i razvoja politika iz Agencije za Razvoj preduzeća Eda je rekao:

- Rezultati komparativne analize pokazuju da smo mi još daleko od poštovanja smjernica Organizacije za ekonomsku saradnju i razvoj - OCED o korporativnom upravljanju. Naši zakoni su definisali obavezu prikazivanja izvještaja, ali mi to radimo tako da se to uradi jednom godišnje na sjednici nekog zakonodavnog tijela neke lokalne skupštine, bez toga da se taj izvještaj objavi na veb-sajtu čime se svim građanima daje na uvid šta se dešava".

Na okruglom stolu je prezentovan nacrt komparativne studije "Transparentnost i odgovornost javnih preduzeća na području EU i Zapadnog Balkana" kojom se upoređuje status javnih preduzeća u BiH sa statusom javnih preduzeća u državama iz EU i Zapadnog Balkana. Komparativna studija takođe uključuje i analizu transparentnosti i odgovornosti rada javnih preduzeća, sa posebnim fokusom na regulatorni okvir za njihov rad.

Provedena istraživanja su pokazala da je nivo transparentnosti javnih preduzeća u BiH na niskom nivou. Jedan od razloga se ogleda u tome što veliki broj javnih preduzeća nema veb sajt, a ona preduzeća koja ih imaju u veoma malom obimu na njima objavljuju planove poslovanja, izvještaje o poslovanju, kao i podatke o finansijskoj i organizacionoj strukturi.

Učesnici okruglog stola su dali korisne sugestije za unapređenje nacrta pripremljenih materijala, a u narednim projektim aktivnostima, kroz saradnju radne grupe sastavljene od predstavnika zakonodavne, izvršne vlasti i direktora javnih preduzeća, biće definisani prijedlozi za poboljšanje zakonske regulative u oblasti transparentnosti i odgovornosti javnih preduzeća. Takođe, biće pripremljene i smjernice za izradu i objavljivanje godišnjih finansijskih planova i izvještaja javnih preduzeća u Bosni i Hercegovini.