Vesna Đukanović, šef Odsjeka za upravljanje razvojem opštine Novi Grad - Nakon prekategorizacije graničnog prelaza očekujemo još veće interesovanje investitora

Opština Novi Grad raspolaže poslovnom zonom Poljavnice koja je podijeljena na stari i novi dio. Tu se nalazi 30 privrednih subjekta, od kojih je poslovne kapacitete izgradilo 14 domaćih i 16 stranih investitora.

U okviru nove zone, Skupština opštine Novi Grad je u oktobru prošle godine kupila zemljište ukupne površine 2 ha, koja nije bila u njenom vlasništvu, a kako bi se obezbijedile slobodne parcele za buduće investitore. Trenutno je investitorima u tom dijelu zone dostupno sedam parcela površine od 2.395m2 do 3.725m2, objašnjava nam Vesna Đukanović, šef Odsjeka za upravljanje razvojem u opštini Novi Grad.

Osim toga, Opština namjerava da proširi poslovnu zonu na treći dio, koji je sada u fazi planiranja i rješavanja imovinsko–pravnih odnosa. Površina tog dijela bila bi 38 hektara.

Đukanović kaže da je unapređenje preduzetničke infrastrukture jedan od prioriteta razvoja opštine, pa će razvoj postojeće poslovne zone i formiranje novih zona ostati u fokusu njihovog djelovanja.

- Područje poslovne zone Poljavnice sastoji se od tri cjeline: stari dio od oko 20 ha, koji je u funkciji preko 50 godina, novi dio od oko 17 ha, kojeg čini prostor gdje se od 2004. godine izvršila parcelizacija i prodaja opštinskog zemljišta novim investitorima i treći dio površine od oko 38 ha, koji je u fazi planiranja i rješavanja imovinsko–pravnih odnosa i trenutno nije u funkciji.

Stari i novi dio industrijske zone je gotovo popunjen, a tu se trenutno nalazi 30 subjekta, koji ukupno zapošljavaju oko 350 radnika, od kojih je poslovne kapacitete izgradilo 14 domaćih i 16 stranih investitora iz Austrije, Švajcarske, Slovenije, Srbije, Italije i Hrvatske. Djelatnosti koje preovladavaju u zoni su tekstilna, drvoprerađivačka i metalna industrija, građevinarstvo, saobraćaj i skladištenje.

S obzirom na to da Opština Novi Grad, u novom dijelu zone koji je obuhvaćen i regulacionim planom, nije imala zemljište u svom vlasništvu, Skupština opštine Novi Grad je u oktobru prošle godine donijela Odluku o kupovini zemlјišta ukupne površine 2 ha, a kako bi se obezbijedile slobodne parcele za buduće investitore. Trenutno je investitorima, u sklopu ovog zemljišta, dostupno sedam parcela površine od 2.395m2 do 3.725m2.

Namjera nam je da industrijsku zonu proširimo i na treći dio, odnosno, na dio koji još uvijek nije u funkciji i koji je uglavnom neizgrađen. Površina trećeg dijela iznosi 38 ha.

- U sklopu pripreme zemljišta u trećem dijelu industrijske zone za nove investicije, Opština Novi Grad je završila proceduru izrade idejnog projekta, a trenutno se nalazi u fazi izrade glavnog projekta Industrijske zone Polјavnice, nakon čega će se pristupiti i izgradnji neophodne infrastrukture. Navedno zemljište će biti dostupno investitorima po okončanju infrastrukturnih radova. Kada je riječ o parcelama u sklopu zemljišta koje je kupljeno prošle godine, u tzv. novom dijelu zone, s obzirom na to da na slobodnim parcelama postoji osnovna infrastruktura, iste već sada mogu biti dostupne investitorima, a mi smo, u skladu sa potrebama potencijalnih investitora, otvoreni za svaki vid saradnje i dogovora.

- Glavni nedostaci industrijske zone su djelimično izgrađena infrastruktura i neriješeni imovinsko-pravni odnosi u jednom dijelu zone. Što se tiče infrastrukture, u nekom dugoročnom periodu, potrebna su nova infrastrukturna ulaganja u izgradnju kanalizacione mreže, asfaltiranje puteva unutar zone, modernizaciju elektroenergetske i telekomunikacione mreže, itd.

Planirani infrastrukturni radovi u prvoj fazi, za koje je u završnoj fazi izrada projektno-tehničke dokumentacije, odnose se na izgradnju glavne i sporedne saobraćajnice i parkirališta za poslovna i putnička vozila, izgradnju komunalne infrastrukture i javne rasvjete.

- U proteklom periodu smo razmatrali i mogućnost formiranja nove poslovne zone, međutim, problem predstavljaju imovinsko-pravni odnosi na pogodnim lokacijama, a sam postupak njihovog rješavanja je dugotrajan i komplikovan. Ideju oko formiranja nove zone nismo napustili, ali smo se trenutno više fokusirali na uređenje postojeće zone. Svakako da je unapređenje preduzetničke infrastrukturejedan od prioriteta razvoja opštine, pa će razvoj postojeće poslovne zone i formiranje novih zona i dalje ostati u fokusu našeg djelovanja.

- Zadovoljni smo interesovanjem investitora da ulažu i grade u Novom Gradu, ali najveći problem predstavlja to što nemamo dovoljno adekvatnog prostora da im ponudimo, zbog čega i proširujemo industrijsku zonu i na dio koji do sada nije bio u funkciji. Za kupovinu zemljišta unutar tzv. novog dijela zone, površine 2 ha, smo se i odlučili upravo zbog interesovanja investitora, kako postojećih u svrhu proširenja proizvodnje, tako i novih u svrhu formiranja novih pogona na području naše opštine. Opština Novi Grad je veoma privlačna investitorima, najviše zbog blizine granice sa EU, a nakon prekategorizacije cestovnog graničnog prelaza Novi Grad – Dvor u kategoriju graničnog prelaza za transport roba očekujemo da će to interesovanje biti i veće. Naravno, osnovni preduslov za nove investicije u industrijskoj zoni je adekvatna komunalna i energetska infrastruktura, na čijoj modernizaciji i izgradnji trenutno radimo. Otvorenost prema svim zainteresovanim investitorima, proaktivan pristup u komunikaciji, težnja ka stvaranju partnerskog odnosa između Opštinske uprave i svih privrednih subjekata, naše je opredjeljenje bez kompromisa.

eKapija: Koje pogodnosti i administrativne olakšice nudite za ulaganje u poslovnu zonu? Na koje načine nastojite privući investitore?

- Novi Grad je mali grad, ali posjeduje svu potrebnu infrastrukturu i sisteme, koji ovaj mali grad čini dostupnijim i fleksibilnijim u poređenju sa većim gradovima. Naš koncept privlačenja investitora nije prodaja poslovne zone, nego prodaja Novog Grada kao brenda, dakle svega onoga što Novi Grad kao grad nudi. Naši investitori su zadovoljni onim što smo im mi u Novom Gradu pružili, od podrške prilikom realizacije investicije, započinjanja posla i finansijskih olakšica i podsticaja, pa sve do uslova za život i prirodnih ljepota, kojima ovaj kraj obiluje.

Vlada Republike Srpske kontinuirano radi na stvaranju i unapređenju povolјnog poslovnog ambijenta. U tom smislu, s cilјem unapređenja fiskalnog sektora i smanjenja fiskalnog opterećenja, izmjenama odgovarajućih zakona, ukinute su administrativne takse na zahtjeve, molbe, prijedloge, prijave, izvode, uvjerenja ili potvrde, te komunalne takse u prvoj godini poslovanja za obveznike koji prvi put registruju djelatnost, dok je potpuno ukidanje komunalnih taksi predviđeno za preduzetnike koji na osnovu odredbi Zakona o porezu na dohodak imaju status malog preduzetnika. Takođe, u cilјu olakšavanja investiranja u izgradnju proizvodnih objekata, izmjenama Zakona o polјoprivrednom zemlјištu omogućeno je da se izgradnja objekata u oblasti prerađivačke industrije oslobađa od obaveze plaćanja naknade za promjenu namjene polјoprivrednog zemlјišta u nepolјoprivredne svrhe, nezavisno od toga da li se gradnja planira u gradskoj zoni ili u seoskom području.

Investitorima pružamo brojne povoljnosti pri investiranju i dobijanju svih potrebnih dozvola i dokumenata što u mnogome olakšava ulaganje i početak uspješnog poslovanja, a to su prije svega, finansijske povolјnosti u vidu nižih poreskih i neporeskih davanja koja su u nadležnosti opštine Novi Grad. Tako na primjer jednokratna renta za izgradnju objekata unutar poslovne zone iznosi 6,00 KM/m² korisne površine, a naknada za uređenje gradskog građevinskog zemlјišta 3,75 KM/ m² korisne površine, što je daleko niže u odnosu na okruženje, a investitoru je omogućeno da troškove uređenja gradskog građevinskog zemlјišta i rentu plati u mjesečnim ratama. Takođe, preduzetnici koji obavlјaju deficitarne proizvodno-zanatske djelatnosti na području opštine Novi Grad su potpuno oslobođeni plaćanja poreza na nepokretnost, dok preduzeća koja se bave proizvodnom djelatnošću plaćaju porez na nepokretnost po duplo nižoj stopi (0,10%), u odnosu na ostale obveznike. Procedura za dobijanje građevinske dozvole je unaprijeđena, što skraćuje vrijeme potrebno za dobijanje lokacijskih uslova i odobrenja za građenje. Ukoliko je zahtjev kompletan, građevinska dozvola uglavnom se izdaje u roku od 1-3 dana.

Opština Novi Grad je uvela brzu proceduru za izdavanje rješenja, pa izdavanje rješenja za obavlјanje preduzetničke djelatnosti traje jedan dan, a registracija privrednih društava traje tri dana. Osim toga, Opština dodjelјuje podsticaje za poslovanje privrednih subjekata u vidu subvencije za unaprijeđenje i modernizaciju proizvodnog procesa, nova zapošlјavanja i osnivanje novih biznisa. Saradnja opštinske uprave sa poslovnim sektorom ogleda se i kroz funkcionisanje Privrednog savjeta. Na sastancima Privrednog savjeta razmatraju se brojna pitanja od značaja za lokalnu privredu, i to: Plan budžeta, Plan kapitalnih investicija, mjere podsticaja, takse i naknade, prostorno-planska dokumentacija, cijene i kvalitet komunalnih usluga i druga pitanja. Opština Novi Grad posjeduje međunarodni ISO 9001 sertifikat koji izdaje Međunarodna organizacija za standardizaciju (ISO) a koji potvrđuje konkurentnost na globalnom tržištu, visok stepen i ujednačenost kvaliteta traženih usluga. Tokom 2018. i 2019. godine sprovedena je i BFC sertifikacija, te od juna 2019. godine Opština Novi Grad posjeduje i BFC SEE sertifikat kojeg izdaje Nacionalna alijansa za lokalni ekonomski razvoj (NALED). Ovaj sertifikat potvrđuje lokalnoj samoupravi da ima povolјno poslovno okruženje u Jugoistočnoj Evropi, te investitorima garantuje uspješnu i proaktivnu lokalnu administraciju, povolјan privredni ambijent i susretlјivost.

- Privredno društvo Ella Textile d.o.o. Gradiška, Nova Topola, koje je osnovala italijanska kompanija Calzedonia group, u decembru prošle godine osnovalo je svoju poslovnu jedinicu u Novom Gradu, na području poslovne zone Poljavnice. Preduzeće planira izgradnju skladišnog prostora površine od oko 500 m², čime će se osloboditi prostor za proširenje proizvodnih kapaciteta, što će dovesti do zapošlјavanja novih 20 do 30 radnika. Radovi oko izgradnje skladišnog prostora su planirani tokom septembra ove godine.

Preduzeće MS Engineering iz Novog Grada planira u poslovnoj zoni Poljavnice izgradnju postrojenja za sakuplјanje, transport, skladištenje i fizički tretman neopasnog električnog i elektronskog otpada, kapaciteta oko 10 t dnevno. Naime, preduzeće MS Engineering je u maju 2022. godine zakupilo poslovne prostorije na period od tri godine, a u julu 2022. je podnijelo Ministarstvu za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske zahtjev za prethodnu procjenu uticaja na životnu sredinu. Predmetne parcele zauzimaju površinu od 8.619 m², dok unutrašnje dimenzije hale iznose 28,50 x 14,20 m.

- Sama razvojna vizija Opštine Novi Grad "Nova ulaganja, jedinstveni doživlјaji i zdrava sredina!" govori o našem nastojanju da Novi Grad pozicioniramo kao konkurentnu privrednu lokaciju, privlačnu za investitore, stvarajući imidž sredine koja ulaže u kvalitet života svojih stanovnika i prednjači u ponudi jedinstvenih doživlјaja za turiste i posjetioce. Posebnu pažnju u svome razvoju posvećujemo privredi i potencijalima koje ona ima. Otvorenost prema svim zainteresovanim investitorima, proaktivan pristup u komunikaciji, težnja ka stvaranju partnerskog odnosa između Opštinske uprave i svih privrednih subjekata, opredjeljenje je bez kompromisa za stvaranje jedinstvenog poslovnog okruženja.

Komunikaciju sa investitorima smo znatno unaprijedili, što dokazuje i sam BFC SEE sertifikat. Kroz niz mjera i podsticaja pokušavamo da stvorimo što bolje uslove za život i rad u Novom Gradu, kako za investitore, tako i za sve građane.

Poslovi Odsjeka za upravlјanje razvojem, kao i do sada, će se prvenstveno odnositi na izradu i sprovođenje strateških dokumenata ekonomskog razvoja opštine, kao i njihovo praćenje, analiziranje i izvještavanje o postignutim rezultatima, pripremu i sprovođenje odluka, programa, planova i drugih akata koji se odnose na razvoj opštine, te pripremu i realizaciju projekata iz oblasti ekonomskog i društvenog razvoja, kao i iz oblasti zaštite životne sredine. Pored toga, Odsjek će nastaviti pružati podršku lokalnoj poslovnoj zajednici i investitorima, raditi na privlačenju sredstava iz eksternih izvora finansiranja, te sarađivati i koordinisati rad sa drugim dijelovima Opštinske uprave po pitanjima investicija, grantova, izrade i implementacije razvojnih projekata, sarađivati sa domaćim i međunarodnim investitorima i donatorima iz djelokruga svojih poslova, te će nastaviti promociju opštine i njenih potencijala.

Kada su u pitanju poslovi podrške lokalnoj poslovnoj zajednici i uspostave povolјnog poslovnog okruženja, nastavljamo sa aktivnostima podrške poslovnim subjektima kod prijave na javne pozive, pružanja mentoring usluga za mala i srednja preduzeća u sklopu sistema mentoringa u Republici Srpskoj, istraživaćemo i analizirati stavove privrednog sektora o uslovima poslovanja, zadovolјstvu uslugama lokalne samouprave, dostupnosti i kvalitetu komunalnih usluga i potreba za radnom snagom, obavljaćemo stručne i administrativne poslove za potrebe Privrednog savjeta, a realizovaćemo i tzv. "Dijaspora program" u saradnji sa Mozaik fondacijom, u okviru kojeg će se uspostaviti fond za dijasporu opštine Novi Grad, kroz koji će se realizovati aktivnosti podrške i finansiranje biznisa kroz partnerske odnose sa dijasporom. Takođe, realizovaćemo i Program podrške preduzetništvu u saradnji sa Udruženjem trenera CEFE, u okviru kojeg će se pružiti podrška svim potencijalnim preduzetnicima u jačanju preduzetničkih vještina, razvoju poslovne ideje, povezivanju sa cilјnim tržištima, osnivanju i pokretanju rada poslovnih subjekata, te praćenju i stručnoj podršci (mentoringu, koučingu) nakon osnivanja i pokretanja poslovnih subjekata.