Domaćinstva su dominantan potrošač energije u Crnoj Gori - Zamjenom neefikasnih šporeta i peći do zdravije sredine i značajnih ušteda

Zamjenom neefikasnih šporeta i peći, koje utiču na zagađenje životne sredine i zdravlje građana, može se postići ušteda, poštenija raspodjela dobara i javno dobro za sve, a ovaj proces je u Crnoj Gori tek uzima maha.

To je saopšteno na radionici "Partnerstvo za pametnije peći - Regionalna platforma znanja za zamjenu neefikasnih peći na zapadnom Balkanu", koju je organizovala nevladina organizacija Green Home u okviru istoimenog projekta.

Predstavnica NVO Green Home Nevena Petković, kazala je da je zamjena neefikasnih peći u Crnoj Gori tek uzima maha, navodeći da povodom tog pitanja, predstoji još dosta posla.

- Postoji prostor za napredak kad je u pitanju bolja primjena mjera energetske efikasnosti i zamjena neefikasnih uređaja. Znamo da imamo velike probleme sa kvalitetom vazduha i posljedično zdravljem građana, a zamjena zastarelih peći za grijanje i prelazak na čistije energente jeste jedan od načina koji rješava problem - rekla je Petković.

Predstavnik RES fondacije, Aleksandar Macura, kazao je da kada se uzme u obzir bilans svih potpisa ugovora o Energetskoj zajednici na Zapadnom Balkanu, učešće biomase u finalnoj potrošnji domaćinstava je veoma veliko.

- U Crnoj Gori, prema bilansima koje možemo naći na Međunarodnoj agenciji za energetiku, vidimo da je učešće biomase u finalnoj potrošnji domaćinstava prelazi 50%. Efikasnost šporeta i peći je pitanje kojim se stiču energetska efikasnost, zdrava životna sredina i smanjenje energetskog siromaštva - istakao je Macura.

Smatra da se zamjenom neefikasnih uređaja može postići ušteda, poštenija raspodjela dobara i bolje javno dobro za sve, navodeći da se dešava da ljudi iz nedostatka znanja i sredstava dolaze u situaciju da sebe nedovoljno griju, a istovremeno ugrožavaju i druge proizvodeći zagađenje.

- Cilj ovog projekta je da na jedan objedinjeni način pokušamo da damo odgovore na sva pitanja koja su važna da bismo postigli jednu poštenu i efikasnu zamjenu, da bismo unaprijedili javno dobro za sve, smanjili zagađenje, a pomogli onima kojima je potrebno - naveo je Macura.

Predstavnik RES fondacije, Stevan Vujasinović, rekao je da u okviru projekta žele da okupe aktere i znanje koje postoji o ovoj temi, te da im u ovoj fazi nije namjera zamjena peći u domaćinstvima.

- Trenutno radimo presjek postojećeg stanja, sistematizujemo to znanje i u okviru regionalnog projekta i platforme ćemo objediniti sve što budemo doznali sa radionica - kazao je Vujasinović.

Božidar Pavlović iz Ministarstva kapitalnih investicija kazao je da je u prethodnom periodu donesen veliki broj propisa koji se odnose na sisteme grijanja.

On je kazao da su domaćinstva dominantan potrošač energije u Crnoj Gori, a da udio potrošnje električne energije koja se troši radi grijanja u domaćinstvima iznosi preko 60%.

Pavlović je kazao da je, kod uvođenja modernih tehnologija za grijanje sa visokim stepenom energetske efikasnosti, koeficijent iskorišćenja preko 90%.

- Značajan benefit uvođenja ovih tehnologija je i smanjenje negativnog uticaja na životnu sredinu kroz smanjenje zagađenja vazduha i korišćenje drvnog otpada za proizvodnju goriva - rekao je Pavlović.

Podsjetio je da je Ministarstvo obezbijedilo povoljne kredite za građane (domaćinstva) za ugradnju sistema za grijanje na moderne oblike biomase, navodeći da je do sad 1530 domaćinstava podržano u okviru programa Energy wood i Energetski efikasan dom.

Potpredsjednik Opštine Pljevlja Mervan Avdović, kazao je da su u toj lokalnoj samoupravi sprovodili mjere u cilju zaštite životne sredine, subvenionisanjem nabavke ekološki prihvatljivih peći na pelet i postavljanjem energetski efikasnih fasada u objektima kolektivnog stanovanja, organa državne uprave kao i zgrada u kojoj se griju iz gradske kotlarnice.

- Mjera subvencije nabavke peleta za pljevaljska domaćinstva je počela 2015. godine, gdje smo subvencionirali nabavku dvije tone peleta u iznosu od 50 odsto. Jednu tonu peleta građanin dobija besplatno. Od početka tog projekta, pa do danas, ukupno smo subvencionirali skoro sedam hiljada tona, što iznosi nekih 630.000 EUR - naveo je Avdović.

On je rekao da je u ovoj grejnoj sezoni, Opština Pljevlja subvencionirala 814 korisnika, sa 1706 tona peleta, čija je vrijednost 171.000 EUR.

- Planiramo i za narednu grejnu sezonu subvencije peleta u iznosu od 300.000 EUR. Efekti zamjene uglja peletom su veći nego što se na prvi pogled čini. U Pljevljima je skoro 20 odsto individualnih ložišta već prešlo na pelet - kazao je Avdović.

Poručio je da će Opšina i ove godine nastaviti sa subvencioniranjem za pelet, navodeći da očekuje da će biti prijavljeno stotinjak domaćinstava koja žele zamjeniti ugalj peletom.

Radionica je realizovana u okviru projekta "Partnerstvo za pametnije peći - Regionalna platforma znanja za zamjenu neefikasnih peći na zapadnom Balkanu", koji je finansiran od strane Vlade Austrije i Evropske klimatske fondacije. Projekat sprovodi RES fondacija iz Srbije, sa NVO Green Home kao partnerom u Crnoj Gori.

RES FONDACIJA

Ministarstvo kapitalnih investicija Crne Gore

Opština Pljevlja

NVO Green Home

Energetska zajednica

Međunarodna agencija za energetiku

Vlada Austrije

Evropska klimatska fondacija

Nevena Petković

Aleksandar Macura

Stevan Vujasinović

Božidar Pavlović

Mervan Avdović

program Energy wood

program Energetski efikasan dom

grijanje

pelet

nabavka peleta

biomasa

subvencije za nabavku peleta

energetska efikasnost

šporeti

peći